Hava Kalitesinin ve Türkiye’deki Şehirlerde Farkındalığın Arttırılması Projesinin (CAFE Direktifi ile Uyumlu) (CityAir) 8 inci Yönlendirme Komitesi Toplantısı çevrimiçi olarak Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, Avrupa Birliği Başkanlığı, Konsorsiyum üyeleri, sözleşme makamı ve proje nihai faydalanıcısı Bakanlığımız Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Hava Yönetimi Dairesi Başkanlığından temsilcilerin katılımıyla gerçekleştirildi.

CityAir Projesi ile;

- Emisyon envanteri derleme/raporlama kapasitesi, AB Direktifleri doğrultusunda yerel veri yönetimi ile birlikte arttırılacak,

- Hava kirliliğine odaklanan kurumlardaki kapasite arttırılacak,

- Paydaşların modelleme kapasitesi arttırılacak ve

- Nüfusun katkısı ile hava kalitesi ve hava kirliliği konusunda artan kamu bilinci geliştirilecektir.

Toplantıda projenin mevcut durumu üzerine istişare edildi. Proje kapsamında yer alan; “Hava kirliliğinin Önlenmesine Yönelik tedbirler raporu”, “Emisyon azaltma yol haritası”, “Temiz hava eylem planları” ve “131 il için hava kalitesi modeli yürütme” faaliyetleri üzerine çalışmalar ve revizyonlar devam etmektedir.

   IPA II dönemi Çevre ve İklim Eylemi Sektör Operasyonel Programının üçüncü eylemi Sürdürülebilir Kalkınma için Çevresel Yönetim kapsamında hayata geçirilmiş olan Stratejik Çevresel Değerlendirme (SÇD) Yönetmeliği'nin Uygulanmasının      Desteklenmesi Projesinin kapanış toplantısı 11 Şubat 2021 tarihinde çevrimiçi olarak gerçekleştirildi.

    Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından ortak finanse edilen, nihai faydalanıcısı Bakanlığımız ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü, Altyapı Yatırımları ÇED ve SÇD Dairesi Başkanlığı’nın olduğu projenin toplam bütçesi yaklaşık 300 bin Avro  olup, 22 aylık uygulama süresinde; AB uyumlaştırma süreci kapsamında çevre üzerinde önemli etkiler yapması muhtemel plan ve programların hazırlanması ve onaylanması süreçlerine çevresel hususların entegre edilerek çevrenin üst seviyede     korunmasına katkı sağlamak hedeflendi.

   Kurumsal kapasitenin ve uygulamanın geliştirilmesi, SEA 2001/42/EC Direktifine uyumlu olarak Stratejik Çevresel Değerlendirmesinin ulusal kapsamda yaygınlaştırılmasının amaçlandığı proje kapsamda çeşitli faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Boşluk    analizinin yapılmasıyla başlayan faaliyetleri öncelikli sektörler arasında 2 pilot sektörün seçilmesi takip etmiştir. Seçilen pilot sektörler için SÇD süreçleri yürütülmüştür. SÇD konusunda farkındalığının arttırılmasına yönelik eğitimler düzenlenmiştir.     Farkındalık arttırma konusunda üniversiteler, STK’lar, meslek odaları ve halk için çalıştaylar düzenlenmiştir. Projenin çıktılarına göre mevcut internet sayfası (https://scd.csb.gov.tr/) güncellenmiştir.

    Proje kapsamında 30’dan fazla rapor oluşturuldu

    Proje uygulama süresince;

    -      Başlangıç ve ara ilerleme raporları,

    -      Proje faaliyetlerine ilişkin raporlar,

o   Açılış toplantısı raporu,

o   Boşluk analizi ve eğitim ihtiyaç değerlendirme raporu,

o   Pilot SÇD raporları, eğitim raporları vs.

        olmak üzere 30’dan fazla rapor oluşturulmuştur.

        SÇD hakkındaki farkındalık %60’tan fazla arttırıldı

        Proje sonucunda;

•       SÇD hakkındaki farkındalık %60’tan fazla artmıştır (Hedef: %50).
•       5 öncelikli sektörde SÇD Yönetmeliği’nin uygulanması konusunda, iyi eğitimli ve deneyimli personel sayısı %80 artmıştır (Hedef: %50).
•       En az 120 kişiye eğitim verilmesi hedefine ulaşılmıştır.
•       Eğitilen ve eğitimlere/çalıştaylara katılan personel sayısı neredeyse %60 artmıştır (Hedef: %30)
•       Farkındalık artırma faaliyetlerine en az 160 kişinin katılması hedefine ulaşılmıştır.
•       SÇD Yönetmeliği’nin uygulanması ile birlikte, “Nitrat Eylem Planı” ve “Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetimi Planı” olmak üzere iki çevre dostu plan ve program hazırlanmıştır.

Kuzey Ege Havzası Nitrat Eylem Planı SÇD Pilot Uygulaması

Türkiye’deki ilk Nitrat Eylem Planı hazırlandı. Planın amacı; öncelikli olarak Nitrata Hassas Bölgelerde olmak üzere yeraltı ve yerüstü sularında tarımsal kaynaklı nitrat kirliliğin önlenmesi ve azaltılmasıdır. Söz konusu “Kuzey Ege Nitrat Eylem Planı”; Balıkesir, Çanakkale, Manisa ve İzmir illerini kapsamaktadır.

Nitrat Eylem Planlarının hazırlanması ile;

-Sularda tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan nitrat kirliliği azalacak, hastalık yapan etmenlerin yayılması önlenecek, gübre yığında meydana gelen ısı ile zararlı patojenlerin ölmesi sağlanarak çevre ve insan/hayvan sağlığının korunmasına katkı sağlanacaktır.

-Hayvansal gübrelerin uygun şekilde kullanımı ile tarım arazilerimizin azot açığı kapatılacak ve kimyasal gübre kullanımı azaltılarak kaynak tasarrufu sağlanacaktır.

-Hayvansal gübre kullanımı ile topraktaki organik madde miktarı artacak, toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik yapısında iyileşme sağlanacak, kimyasal gübrelerin etkinliği artacaktır.

-Hayvansal gübrenin uygun depolanması işlenmesi ve araziye uygulanması ile gübrenin çevreye koku ve kirlilik gibi olumsuz etkileri azaltılarak kırsalda yaşam kalitesinin artırılmasına katkı sağlanacaktır.

Proje Kazanımları

-      SÇD uygulamaları için ihtiyaç duyulan kurumsal kapasitenin gelişmesine büyük katkı sağladı.

-      Çevre ve Şehircilik Bakanlığı SÇD Şube Müdürlüğü'nün SÇD Yönetmeliği’ni uygulama kapasitesi arttırıldı

-      Türkiye’deki bütün Nitrat Eylem Planları tamamlanana kadar, SÇD Yönetmeliği doğrultusunda pilot uygulama örnek alınarak diğer SÇD süreçlerinin yürütülmesine yardımcı oldu.

-      Mekânsal Planlar için hazırlanan Şartnameler kapsamında SÇD uygulaması da eklenmeye başlandı.

-      Öncelikli beş sektör; tarım, turizm, su yönetimi, mekânsal planlama ve kıyı yönetimi sektörlerinde SÇD uygulamalarının yaygınlaştırılmasına önemli katkı sağladı. Yeni uygulamaları tetikledi, Bakanlığımıza yeni SÇD başvuruları başladı.

-      2023 itibariyle uygulamaya geçecek sektörler için örnek uygulamalar ilgili paydaşlarla paylaşıldı.

-      Üniversitelerin SÇD konusuna olan ilgisi arttı.

IPA II dönemi teknik destek projelerimizden “Türkiye’de İklim Değişikliğine Uyum Eyleminin Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında 2020 yılı Aralık ayı boyunca ‘İklim Değişikliği Etki ve Etkilenebilirlik Analizi İstişare Toplantıları’ gerçekleştirildi.

Pilot illere yönelik iklim değişikliği etki ve etkilenebilirlik analizi istişare toplantıları kamu kurumları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör temsilcilerinden 372 kişinin katılımıyla 7-8 Aralık Muğla, 14-15 Aralık Samsun, 21-22 Aralık Konya ve 28-29 Aralık Sakarya’da çevrim içi tamamlandı.

İstişare toplantılarında iklim değişikliğinin etkileri, etkilenebilirlik ve risk analizleri, veri ihtiyacı ve temini, etkilenebilirliği yüksek sektör ve alanlar ile uyum kapasitesi ve uyum ihtiyaçları ele alındı.

Katılımcılar, şehirlerinin en çok maruz kaldığı iklim değişikliği tehlikelerini sıraladılar. Muğla katılımcılarının tehlike sıralaması orman yangınları, aşırı yağışlar ve kuraklık oldu. Samsun katılımcıları aynı soruya aşırı yağış/seller, kuraklık ve sıcak hava dalgaları yanıtlarını verdiler. Konya kuraklık, sıcak hava dalgaları ve fırtınalar şeklinde sıralarken, Sakarya katılımcıları kuraklık, aşırı yağış ve sıcak hava dalgaları olarak görüşlerini belirttiler.

İklim değişikliğinden en çok hangi sektörler etkilenecek sorusuna ise Muğla katılımcıları tarım hayvancılık, su kaynakları ve ticaret-hizmet yanıtlarını verdiler. Samsun, Konya ve Sakarya katılımcılarının ise yanıtları su kaynakları, tarım-hayvancılık ve ekosistem-biyoçeşitlilikte birleşti.

Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortak finanse edilen ve IPA-II dönemi Çevre ve İklim Eylemi Sektör Operasyonel Programı çevre altyapı projelerimizden Şırnak Atıksu Arıtma Tesisi Projesine 9/01/2021 tarihinde Şırnak Belediye Başkanı Sn. Mehmet Yarka ve Şırnak Belediyesi yönetici ve teknik personellerinin katılımıyla saha ziyareti gerçekleştirilmiştir.

Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen Şırnak Atık Su Arıtma Tesisi Projesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Şırnak Belediyesi tarafınca ortaklaşa olarak yürütülmektedir.

Şırnak Atıksu Arıtma Tesisi Projesi sayesinde, Şırnak mevcut atıksu toplama sistemi ile gelen atıksular arıtılacaktır. İki kademeli olarak tasarlanan ileri biyolojik atıksu arıtma tesisi projesinin, 12.000 m3/gün kapasiteli ilk kademesinin yapımı devam etmektedir. Proje toplam bütçesi 10.178.279 Avro olup, bu bütçenin %81,13’ü AB hibesi, %8,49’u Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve %10,38’i Şırnak Belediyesince finanse edilmektedir.

Atıksu arıtma tesisi sayesinde, çevreye zararlı olan atıksular arıtılarak, Bilmat Deresi ve Dicle Nehri korunmuş olacaktır. Aynı zamanda, bu kıymetli yatırımın hem günümüz hem de gelecek nesillerin sağlığının korunmasına hem de Şırnak’ın bereketli topraklarının korunmasına katkı sağlaması hedeflenmiştir.

İklim Değişikliği Uyum Hibe Programı (EuropeAid/170484/ID/ACT/TR) soru, cevap ve değişiklikleri yayımlanmıştır. İhaleler sekmesinden ulaşabilirsiniz.

IPA II dönemi Çevre ve İklim Eylemi Sektör Operasyonel Programının 1. Eylemi olan “Su” kapsamında yer alan Sorgun Atıksu Arıtma Tesisi Projesinin açılış toplantısı video konferans yöntemiyle program otoritesi olarak Genel Müdürlüğümüz, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, Sorgun Belediyesi, yüklenici ve müşavir firma temsilcilerinin de katılımıyla 10 Aralık 2020 tarihinde gerçekleştirildi. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti ortak finansmanı ile hayata geçirilecek olan projenin nihai faydalanıcısı Sorgun Belediyesi olup 60 bin kişilik bir nüfusa hizmet etmesi hedeflenmektedir.

9,5 milyon Avro’luk yatırım tutarındaki proje kapsamında;

-  Yaklaşık 9,100 m3 / gün ortalama debi kapasiteli atıksu arıtma tesisinin tasarımı ve yapımı,

-  Yaklaşık 50 m; 1400 mm çapında betonarme kolektör tasarımı ve yapımı,

- Arıtılmış atıksu deşarj hattının tasarımı ve yapımının test edilmesi ve devreye alınması,

- Belediye personelinin atıksu arıtma tesisinin işletilmesi konusunda eğitimi ve

- Devralındıktan sonra 12 aylık operasyon denetiminin (Kusur Bildirim Süresi) gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.

Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı desteğiyle Bakanlığımızca yürütülen “İklim Değişikliğine Uyum Hibe Programı” kapsamında desteklenecek projeler için tahsis edilen toplam kaynak tutarı 6.800.000 Avro olup, ön başvuru için son tarih 30 Kasım 2020 den 28 Aralık 2020 tarihine uzatılmıştır.

Hibe programının amacı; Türkiye'de iklim değişikliğine uyumu iyileştirilmek ve şehirlerin dayanıklılığını artırmak, doğal kaynakları ve ekosistemleri korumak ve etkilenebilir ekonomik sektörlerin uyum kapasitesini artırmaktır.

12 ila 18 ay süreli hibe projelerine Sivil Toplum Kuruluşları (dernek ve vakıf vb.), Belediyeler, Yerel Yönetimler (Bölge veya İl Müdürlüğü, İl Özel İdaresi, Valilik vb.), Üniversiteler veya Araştırma Kurumları / Merkezleri, Kalkınma Ajansları, Kar Amacı Gütmeyen Sendikalar, Kooperatifler, Odalar, Meslek Kuruluşları gibi Yerel Düzeyde İşletmeleri ve Özel Sektörü Temsil Eden Kuruluşlar başvurabilir.

Hibe Programı’nın tanıtılması ve proje teklifi hazırlama ile ilgili detaylı bilgilendirmenin yapılması amacıyla çevrimiçi araçlar üzerinden bilgilendirme günleri düzenlenmiş ve 1000 den fazla kurum ve kuruluş bu toplantılara katılmıştır.

Öncelikler;

•   Yerel iklim eylem planlarının ve stratejilerinin geliştirilmesi ve/veya karar verme araçlarının hazırlanması

•   İklim değişikliğiyle ilgili risklerden kaçınmak ve bunlara maruz kalmayı azaltmak (su kıtlığı, kuraklık, orman yangınları, seller, aşırı hava olayları vb.)

•   İklim değişikliğinden etkilenen sektörlerin dayanıklılığının artırılması

•   İklim değişikliğine uyumlu yenilikçi teknolojilerin ve sistemlerinin oluşturulması, uygulanması için Türkiye ve/veya AB'deki kuruluşlar ve şehirler arasında adaptasyon bilgi ve deneyimi alışverişini artırmak olarak belirlendi.

Hibe paketi faydalanıcı Belediyelerimize, Üniversitelere, Sivil Toplum Kuruluşlarına ve diğer kurumlara hayırlı uğurlu olsun.

Hibe destekleri 2 ayrı başvuru tipine göre 150 bin avro ve 450 bin avroya kadar verilebilecek.

Başvuru detaylarına web sayfalarımız üzerinden ulaşılabilir.

IPA-2 dönemi Çevre ve İklim Eylemi Sektör Operasyonel Programı’nın 3. Eylemi Sürdürülebilir Kalkınma için Çevresel Yönetim’in altında yer alan, Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği tarafından ortak finanse edilen, nihai faydalanıcısı Bakanlığımız Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün olduğu “Türkiye’de Adaptasyon Eylemini Güçlendirme” projesi kapsamında İklim değişikliğine uyumun güçlendirilmesi için AB destekli 6.800.000 Avro bütçeli hibe paketi için 14 Ekim 2020 tarihinde başvurular başlamıştır.

 “İklim Değişikliğine Uyum Hibe Programı” kapsamında Sivil Toplum Kuruluşları, Belediyeler, Yerel Yönetimler, Üniversiteler veya Araştırma Kurumları / Merkezleri başvuru yapabilecek olup, son başvuru tarihi 30 Kasım 2020.

Hibe programının tanıtılması ve proje teklifi hazırlama ile ilgili detaylı bilgilendirmenin yapılması amacıyla yedi farklı günde bilgilendirme günleri gerçekleştirilmiştir.

Eğitim videolarını izlemek için aşağıdaki linke tıklayınız:

Çevre ve İklim Eylemi Sektör Operasyonel Programı'nın 8. Sektörel İzleme Toplantısı IPA Program Otoritesi Başkanı ve AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürü Sn. M. Bülent ÜNCÜ başkanlığında AB Türkiye Delegasyonu ve Komisyonu temsilcileri, NIPAC, NAO, İLBANK, Tarım ve Orman Bakanlığı, TÜİK ve Bakanlığımızın katılımıyla dün video konferans yöntemi ile gerçekleştirilmiştir.

 “İklim Biziz, Değişeceğiz,” diyen kampanyanın basın lansmanı bugün çevrimiçi olarak yapılacaktır!

2015 Paris Anlaşması’nın beşinci yılında, küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlı tutabilme şansımız azalıyor. Tüm dünyada, Atlantik Okyanusu üzerinde eş zamanlı birden fazla kasırga oluşmasından Avustralya’daki orman yangınlarına kadar, iklim değişikliği nedeniyle şiddetlenen afetler artıyor ve en sıcak yıl rekoru, neredeyse her yıl bir kez daha kırılıyor. Türkiye'de 2019’da 936 iklim temelli afet yaşandı. Bu açıdan rekoru elinde tutan 2019’u, 871 afetle 2018 ve 731 afetle 2015 yılları izliyor. Yakın zamanda Ankara'da toz fırtınası, Giresun'da can alan bir sel ve İstanbul'da dolu yağışları yaşadık. İklim krizini çözmek için etkili iklim eylem politikaları uygulamak, her zaman olduğundan daha acil ve hayati önem taşıyor.

Bu önemli dönüm noktasında, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu ve BM Kalkınma Programı, 26 Ekim tarihinde AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ve UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi’nin ev sahipliğinde T.C. Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof.Dr. Mehmet Emin Birpınar, Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin katılımıyla AB İklim Diplomasisi Haftası’na yönelik kampanyanın basın lansmanını gerçekleştirecek ve herkesi kampanyaya katılmaya, kendi etkinliklerini düzenlemeye, iklim eylem hikâyelerini paylaşmaya davet edecekler.

Çevrimiçi Basın Toplantısı Programı:

Konuşmacılar:     

  AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut

  UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Claudio Tomasi

  Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin

  T.C. Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof.Dr. Mehmet Emin Birpınar

Moderatör:
Damla Özlüer, Sosyal Fayda İletişimi Danışmanı

Yer: Zoom uygulaması 

Not: Toplantı sırasında sorularınızı ve merak ettiklerinizi konuşmacılarımıza yönlendirebilirsiniz. Yayın esnasında cevaplandırılacaktır. 

Tarih: 26 Ekim – Pazartesi

Saat: 14:30 – 16:00 (Türkiye Saati ile)

ÇİSOP aylık izleme toplantısı Bakanlığımız IPA Program Otoritesi Başkanı Sn. M. Bülent ÜNCÜ başkanlığında, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Bölüm Başkanı Müsteşar Sn. Angel GUTIERREZ HIDALGO DE QUINTANA ve AB heyeti ile AB Mali Yardımları Dairesi Başkanlığı heyetinin katılımıyla çevrim içi olarak gerçekleştirildi.

Bu yıl ikincisi 3 Kasım 2020 tarihinde gerçekleştirilecek olan Sektörel İzleme Komitesi öncesi hazırlık ve aylık izleme toplantısında; programlama, ihale planı ve sözleşmeler, uygulama ve finansal uygulama konuları hakkında bilgilendirme ve görüş alışverişi gerçekleştirildi.