UFUK AVRUPA 2028-2034 TÜZÜK TEKLİFİNİ YAYIMLANDI
İki Kat Bütçe, Daha Basit, Daha Hızlı ve Daha Etkili Bir Program
2028-2034 Çok Yıllı Mali Çerçeve Programı hazırlıkları kapsamında Avrupa Komisyonu, Araştırma ve Yenilikçilik Alanındaki Çerçeve Program Ufuk Avrupa’nın Kurulmasına İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü Teklifini 17 Temmuz 2025 tarihinde yayımlandı.
Ufuk Avrupa’nın bütçesini iki katına çıkararak 175 milyar avroya yükseltmeyi öngörmektedir. Bu büyük artışla birlikte Ufuk Avrupa ile doktorları destekleyen yapay zekâdan çiftçileri koruyan uydulara, daha temiz ve akıllı ulaşım, yaşam ve çalışma modellerine kadar gerçek dünya sorunlarına çözüm getiren projeleri finanse edilecek ve AB’nin rekabet edebilirliği güçlendirilecektir.
Yeni Ufuk Avrupa’nın Temel Yapısı
Avrupa Araştırma Konseyi ve Avrupa İnovasyon Konseyi güçlendirilerek, ileri düzey araştırmalar ile derin teknoloji ve savunma girişimlerine destek sağlanacak. Toplumsal sorunlara yönelik iş birliğine dayalı araştırmalar artırılırken, üye ülkeler ve özel sektörle daha odaklı ve verimli ortaklıklar kurulacak. Araştırma ve teknoloji altyapılarına daha fazla kaynak ayrılacak; mükemmeliyetin yayılımı için yeni ve hedefe yönelik yaklaşımlar uygulanacaktır.
Yeni program dört ana bileşenden oluşacak olup, ileri düzey araştırmayı ve inovasyonu destekleyecek, araştırma yeteneğini çekecek ve geliştirecek, uluslararası iş birliğini teşvik edecek ve bilimi toplumla buluşturacaktır:
- Bilimsel Mükemmeliyet:
AB’nin bilimsel temelini güçlendirmeye, üstün yetenekleri çekmeye ve Avrupa’da mükemmel araştırmayı teşvik etmeye odaklanır. Avrupa Araştırma Konseyi (ERC), Marie Skłodowska-Curie Eylemleri ve Ortak Araştırma Merkezi bu başlık altında yer almaktadır. ERC’nin destek kapasitesi artırılacaktır.
- Rekabetçilik ve Toplum:
Temiz geçiş, dijital liderlik, savunma, sanayi ve uzay gibi yüksek toplumsal etki alanlarında iş birliğine dayalı araştırma ve inovasyonu destekler. Bu sütun, Avrupa Rekabetçilik Fonu ve Yeni Avrupa Bauhaus Mekanizması ile yakın iş birliğine sahip olacak, ayrıca AB misyonlarını (2030 yılına kadar) ve küresel sorunları hedefleyecektir.
Avrupa Rekabetçilik Fonu ile onun dört politika penceresindeki müdahale alanlarına benzer şekilde tasarlanacaktır. Bu sayede, yatırım yolculuğu boyunca tutarlı bir destek sağlanması hedeflenmektedir. Avrupa Rekabetçilik Fonu Tüzüğü’nün aşağıdaki politikaları kapsamındaki ortak araştırma ve yenilikçilik faaliyetleri desteklenecektir. Rekabetçilik alanındaki temel hedefler aşağıda yer almaktadır:
- Temiz Dönüşüm ve Sanayinin Karbonsuzlaştırılmasının Desteklenmesi,
- Sağlık, Biyoekonomi ve Biyoteknoloji Politikasının Desteklenmesi,
- Dijital Liderlik Politikasının Desteklenmesi,
- Dirençlilik, Savunma Sanayii ve Uzay Politikasının Desteklenmesi
- İnovasyon:
Avrupa’da yenilikçiliği desteklemek amacıyla, yeni ürün, hizmet ve iş modellerinin geliştirilmesi bu bileşen kapsamında ele alınacaktır. Avrupa İnovasyon Konseyi (EIC) bu başlık altında genişletilecek ve savunma ile çift kullanımlı girişimlere yeni odak eklenecektir.
- Avrupa Araştırma Alanı:
Birleşik bir Avrupa Araştırma Alanı (ERA) oluşturulmasına, mükemmeliyet ve etkinin artırılmasına odaklanır. Bu kapsamda, araştırma ve teknoloji altyapılarının geliştirilmesi ve işletilmesi de desteklenecektir.
Basitleştirilmiş ve Hızlandırılmış Uygulama
Yeni program, destek mekanizmalarını sadeleştirecek, konu başlıklarını azaltacak ve çağrıdan hibe sözleşmesine kadar geçen süreyi kısaltacaktır.
Vizyoner (Moonshot) Projeler
Ufuk Avrupa Programı Birlik düzeyinde değer yaratma ve Birlik’in stratejik özerkliğine katkı sağlama potansiyeline haiz küresel ölçekte dönüştürücü etkiye sahip vizyoner projelerin (moonshot projects) araştırma ve yenilikçilikle ilgili kısımlarını destekleyecektir. Avrupa Rekabetçilik Fonu ile yakın bağlantı içinde olacak “moonshot” projeler, araştırmadan gösterime ve gerçek dünyada uygulanmaya kadar uzanacak; AB, ulusal, kamu ve özel kaynakların bir araya getirilmesiyle desteklenecektir.
Sonraki Adımlar
Avrupa Parlamentosu, Konseyi ve Komisyonu arasında kurumlar arası müzakereler devam edecektir.
Detay Bilgi: