Avrupa Birliği Programları
Avrupa Birliği’nin (AB) Çok Yıllı Mali Çerçevesi aracılığı ile uygulanan AB Programları ya da Birlik Programları, Avrupa Komisyonunun temel politikaları çerçevesinde şekillenen uygulama araçlarıdır. Amaçları üye devletler arasında iş birliğini teşvik ederek, AB politikalarının hedeflerine ulaşmasını sağlamaktır. Ülkemizin Birlik Programlarına katılımına ilişkin şartlar 26 Şubat 2002 tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Topluluğu Arasında Türkiye Cumhuriyetinin Topluluk Programlarına Katılmasının Genel İlkeleri Hakkında Çerçeve Anlaşma” kapsamında düzenlenmiştir. Bu doğrultuda ülkemizin programların sunduğu imkânlara erişebilmesi için, AB’nin yedi yıllık bütçe dönemlerinde her program için ayrı katılım anlaşması imzalanmaktadır.
Bireyler, işletmeler, sivil toplum kuruluşları (STK), kamu kurumları ve üniversiteler, genel politika ve strateji öncelikleri doğrultusunda hazırladıkları projeler aracılığıyla AB Programlarından yararlanabilmektedir. AB Programları ülkeler arası iş birliğinin geliştirilmesini amaçladığından, programlara yapılan başvuruların genel olarak farklı ülkelerden ortaklarla yapılması gerekmektedir.
Programlar, teklif çağrılarını yayımlayan Avrupa Komisyonunun ilgili genel müdürlükleri, yürütme ajansları ve/veya ulusal ajanslar tarafından yürütülmektedir. Programların bütçesi AB genel bütçesinden sağlanır. AB Programları, AB tarafından ortaya konulan genel politika ve hedeflere uygun olarak tasarlanmaktadır. 2021-2027 dönemi AB Programları; 2019-2024 döneminde Avrupa Komisyonu tarafından ortaya konan 6 öncelik (Avrupa Yeşil Mutabakatı, Dijital çağa uygun bir Avrupa, İnsanlar için çalışan bir ekonomi, Dünyada daha güçlü bir Avrupa, Avrupa yaşam tarzının teşvik edilmesi, Avrupa demokrasisi için yeni bir hamle ) ve 2020 yılında KOVID-19 salgını sonrasında ortaya konan Avrupa Toparlanma Planı çerçevesinde oluşturulmuştur.
Ülkemiz, 2021-2027 döneminde Erasmus+ Programı, Avrupa Dayanışma Programı (ESC), Ufuk Avrupa Programı, Dijital Avrupa Programı, AB Sivil Koruma Mekanizması, Tek Pazar Programı (COSME Bileşeni) ve Gümrükler’e katılmaktadır.
4 Ekim 2019 tarihinde yayımlanan 2019/20 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile kurulan ve 24 Haziran 2023 tarihinde yayımlanan “AB’den Sağlanacak Katılım Öncesi Fonların ve AB Birlik Programlarına Katılımın Yönetimi ile İlgili 2023/11 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi” ile görevleri güncellenen AB Programları ve Ajansları Kurulu (ABPK) AB Başkanı başkanlığında program ve ajanslarla ilgili kurumların üst düzey yöneticilerinin katılımıyla her yıl toplanmaktadır.
