TEK PAZAR PROGRAMI
Tek Pazar Programı Nedir?
Tek Pazar Programı, 2014-2020 döneminde uygulanan 14 farklı Birlik programını bünyesinde toplayan bir çatı program niteliğindedir. 3 Mayıs 2021 tarihinde yayımlanan tüzüğüyle 2021-2027 döneminde toplam 4,21 milyar avro bütçeye sahip olduğu tescillenen Tek Pazar Programı’nın genel hedefi, daha esnek, şeffaf, basitleştirilmiş ve dirençli bir çerçeve oluşturarak, AB’nin iç pazarının sürdürülebilir ve etkin şekilde işleyişinin sağlanmasıdır. Ayrıca, başta küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) olmak üzere sanayide rekabetçiliğin desteklenmesi, insan, hayvan ve bitki sağlığının gözetilmesi, hayvan varlığının ve çeşitliliğinin korunması, istatistik kapasitesinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Ülkemizin Programa Katılımı
Türkiye’nin Programa resmi katılı için Avrupa Komisyonu ile müzakereler devam etmektedir.
Programın bileşenleri nelerdir?
- Girişimciliğin ve KOBİ’lerin Desteklenmesi -–KOSGEB
- Tüketicinin Korunması ve Ürün Güvenliği – Ticaret Bakanlığı
- Gıda Güvenliği – Tarım ve Orman Bakanlığı
- İstatistik – TÜİK
- Standardizasyon – TSE
- İç Pazar – Ticaret Bakanlığı
Ülkemiz, 2002 yılından bu yana kesintisiz olarak KOBİ’lere ilişkin AB programlarına katılım sağlamakta olup, tüketicinin korunmasına ilişkin AB programına ilk olarak 2002-2006 döneminde katılım sağlamıştır. 2014-2020 döneminde İşletmelerin ve KOBİ’lerin Rekabet Edebilirliği Programı’na (CoSME Programı) katılım sağlanmıştır.
Program’a katılım müzakereleri 11 Kasım 2021 tarihinde başlamıştır. Program’a resmi katılım süreci kapsamında Komisyon’dan alınan taslak anlaşmaya ilişkin müzakereler ilgili kurumlarımızın katılımıyla AB Başkanlığı koordinasyonunda devam etmektedir.
ODAK ALANLARI
Gıda Güvenliği
- Hayvan hastalıklarını ve bitki zararlılarını önlemeyi, kontrol altına almayı ve yok etmeyi amaçlar. Sürdürülebilir gıda üretimi ve tüketimini destekler.
- Hayvan refahının iyileştirilmesini destekler.
- Resmî kontrollerin etkinliğini, verimliliğini ve güvenilirliğini artırır.
Araçlar:
- Gıda ve yeme ilişkin Hızlı Uyarı Sistemi (RASFF)
- AB referans laboratuvarları ve referans merkezleri
- Acil durum önlemlerinin finansmanı
- Gıda ve yem, hayvan sağlığı ve bitki sağlığı alanında yetkili makamlara eğitim
Tüketicileri Koruma
- Piyasadaki ürünlerin güvenli olmasını ve tüketicilerin kuralları bilmesini sağlar.
- Ulusal yetkililerin birlikte verimli bir şekilde çalışmasına ve hızlı bir şekilde iletişim kurmasına yardımcı olur.
Araçlar:
- Tehlikeli ürünler için Güvenlik Kapısı
- AB çapındaki yasa dışı uygulamalarla mücadele etmeye yönelik Tüketicinin Korunması işbirliği ağı (örn. yanıltıcı reklam kampanyaları)
- Örneğin, internetten alışveriş yaparken yaşanan sorunların çözülebileceği Avrupa Tüketici Merkezleri
- Tüketicilerin anlaşmazlıkları mahkeme dışında çözmelerine yardımcı olan Çevrim İçi Uyuşmazlık Çözümü platformu
Rekabet Gücü
Özellikle KOBİ’ler olmak üzere işletmelere çeşitli destek biçimleri sağlar:
- InvestEU Fonu kapsamındaki hibeler ve KOBİ kredi garantileri gibi finansal destekler sunar.
- Pazarlara erişimi kolaylaştırır ve idari yükü azaltır.
- Yeniliğin yükselişini destekler ve küresel ve toplumsal zorlukları ele alır.
- Elverişli bir iş ortamı ve girişimcilik kültürünü teşvik eder.
Araçlar:
- KOBİ’lere uluslararası alanda yenilik yapmaları ve büyümeleri konusunda bütünleşik bir tavsiye paketi sunan İşletme Avrupa Ağı
- InvestEU Fonu’na ait “KOBİ Penceresi” altında borç ve öz kaynak finansmanı
- Gelişmiş araçlar ve kapasite geliştirme sayesinde ulusal makamlarla güçlendirilmiş uygulamalar ve işbirliği
Etkili Bir Tek Pazar
Mevcut kuralları uygular ve şirket ve sözleşme hukuku, kara para aklamayla mücadele ve sermayelerin, malların ve hizmetlerin serbest dolaşımı dahil olmak üzere söz konusu alanlarda bunları daha da geliştirir.
Finansal hizmetlerin tüketicilerin, sivil toplumun ve son kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamasını sağlar.
Dijital ekonomide rekabet kurallarını etkili bir şekilde uygulamanın yanında Üye Devlet yetkilileriyle işbirliğini güçlendirmek ve geliştirmek için Komisyon’un araçlarını ve uzmanlığını geliştirmenin savunuculuğunu yapar.
Tek Pazar’ın sahada daha iyi çalışması için kamu alıcılarının vatandaşların paraları için daha iyi değer elde etmelerine yardımcı olur.
Araçlar:
- Vatandaşlar ve şirketler için çevrim içi yönetim hizmetleri sunan Tek Dijital Ağ Geçidi
- Yetkililer arasında bilgi alışverişi için İç Piyasa Bilgi Sistemi
- Vatandaşlar ve işletmelere yönelik sorun çözme ağı SOLVIT
Avrupa İstatistikleri
Ekonomik, sosyal, çevresel ve bölgesel durumu izlemek adına yüksek kaliteli istatistiklerin üretimi ve yaygınlaştırılması için ulusal istatistik üreticilerine finansman sağlar.
İstatistikler, AB dahilinde kanıta dayanan karar verme ve AB girişimlerinin etkisini ölçme açısından önem arz eder.
Araçlar:
- Birden fazla veri kaynağı, gelişmiş veri analitiği yöntemleri, akıllı sistemler ve dijital teknolojiler kullanarak Eurostat, AB İstatistik Kurumu ve ulusal istatistik enstitüleri arasındaki ortaklıkları güçlendirir
Etkili Standartlar
Avrupa çapında standartlar geliştiren kuruluşlara finansal destek sağlar.
Avrupa genelinde uygulanan standartların, ürün ve hizmetlerin kararlaştırılan kalite ve güvenlik düzeyini karşılamasını sağlar.
Araçlar:
- Ortak inisiyatifler ve eylem planları yardımıyla Komisyon ve Avrupa Standardizasyon Organizasyonları arasında işbirliği sağlar
Daha fazlasını bilmek ister misiniz?
Tek Pazar Programı tüzüğü
Program hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.
Tek Pazar Programı KOBİ bileşeni hakkında detaylı bilgi için tıklayınız
Tek Pazar Programı programa katılım müzakereleri devam etmektedir. Ancak 2023 yılında sözleşmesi imzalanan çağrılara katılım sağlanabilecektir.