AVRUPA DAYANIŞMA PROGRAMI (ESC)
Avrupa Dayanışma Programı Nedir?
Avrupa Dayanışma Programı (ESC), gençlerin kişisel, eğitimsel, sosyal, sivil ve mesleki gelişimlerini teşvik ederken, kendi ülkelerinde veya yurt dışında topluma yarar sağlayan projelerde gönüllü olmaları, çalışmaları veya ağ kurma faaliyetlerinde bulunmaları için fırsatlar yaratan, toplumsal ihtiyaçları karşılamayı hedefleyen yeni bir Avrupa Birliği girişimidir. ESC, daha kapsayıcı bir toplum inşa etmek, dezavantajlı insanları desteklemek ve toplumsal zorluklara yanıt vermek için gençleri bir araya getirmektedir. Topluma yardım etmek, öğrenmek ve kendilerini geliştirmek isteyen gençler için ilham verici ve güçlendirici bir deneyim sunan programın faaliyetleri; çevreden sağlığa, spordan sosyal dâhil etmeye, dijital teknolojilerden kültür ve insani yardımlara kadar geniş̧ bir yelpazeye sahiptir.
Program, gençlerin topluma katkı sağlamasını teşvik etmenin yanı sıra gençlere paha biçilmez deneyimler kazanma ve yeni beceriler geliştirme gibi fırsatlar da sunmaktadır.
Program toplumsal zorlukları ele alan gönüllülük ve dayanışma faaliyetleri konusunda 18 ila 30 yaş arası kişilere, insani yardım faaliyetleri konusunda ise 18 ila 35 yaş arası kişilere açıktır.
Ülkemizin Programa Katılımı
2018 yılı itibarıyla hayata geçen ESC Programı’na ülkemiz başından itibaren katılım sağlamaktadır.
2021-2027 dönemi için Avrupa Dayanışma Programı katılım anlaşması 27 Ekim 2021 tarihinde imzalanmış ve 16 Kasım 2021 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Programın ulusal koordinatörü Türkiye Ulusal Ajansıdır.
Programın Amaçları Nelerdir?
ESC Programı gençlerin, toplum yararını ve dezavantajlı insanlara desteği gözeten projelerde çalışmalarına/gönüllülük yapmalarına fırsat yaratırken beceri ve yeterliklerini de artırmayı, kuruluşların toplumsal dayanışma faaliyetlerine katılımı teşvik etmeyi, sosyal ihtiyaçlara cevap vermeyi ve toplumsal dayanışmayı güçlendirmeyi hedeflemektedir.
Avrupa Dayanışma Programı, 2021-2027 döneminde 1 milyar avro bütçe ile Avrupa çapında 270.000’den fazla gence fırsat sağlamayı hedeflemektedir.
Avrupa Dayanışma Programı’nın öncelikleri şunlardır:
- Kapsayıcılık ve Çeşitlilik
- Çevresel Sürdürülebilirlik ve İklim Hedefleri
- Dijital Dönüşüm
- Demokratik Hayata Katılım
Avrupa Dayanışma Programı Nasıl Çalışır?

17-30 yaş arası gençler Avrupa Gençlik Portalı’na kayıt yaptırabilmektedir. 18 yaş ve üstündeki katılımcılar, veri tabanına erişimi olan kuruluşlar tarafından dayanışma konulu projelere katılım daveti alabilmektedir. Ayrıca, bu kuruluşlar gençlerden doğrudan yanıt alabilmek için portalda proje duyurularını yapabilmektedir.
Gönüllülük Projeleri
- Gönüllülük Projeleri (Volunteering Projects), 18-30 yaş arası gençlere, 2 haftadan 12 aya kadar sosyal bir projede gönüllü olma imkânı sağlamaktadır.
- Gönüllülük faaliyetleri, ev sahibi kuruluşun toplum yararına gerçekleştirdiği günlük faaliyetlerine tam zamanlı (haftada 30-38 saat) ve ücretsiz olarak destek sağlanmasıdır.
- Gönüllülük projeleri aracılığıyla gençler, bireysel gönüllülük faaliyetlerine veya gönüllü takımlarına katılarak yurt içinde veya yurt dışında eğitimsel, sosyal ve mesleki anlamda gelişimlerine katkı sağlayabilmektedirler.
- Gönüllülük projeleri kapsamında, bir kültürel mirasın restorasyonuna katılmak, çevreyi koruma bilinci aşılamak veya mülteci kamplarında gönüllü eğitim aktiviteleri gerçekleştirmek gibi toplum yararına faaliyetler düzenlenmektedir.
Kimler Başvurabilir?
Gönüllülük projeleri, yasal olarak ESC program ülkesinde veya ortak ülkelerde ikamet eden, mezuniyet ve dil yeterliliği aranmaksızın 18-30 yaş arasındaki tüm gençlere açıktır. 17 yaşındaki gençler programa kaydolabilmekle beraber 18 yaşına kadar herhangi bir projede yer alamamaktadırlar.
Başvuru için;
- European Youth Portal sitesine kaydolduktan sonra Gönüllü daveti olan kurumlar ve projeler aranmalıdır.
- Başvuru yapmadan önce Türkiye’den “Kalite Sertifikası”na sahip bir gönderen kuruluş bulmak başvuranlar için önem arz etmektedir.
- İlgilenilen proje için özgeçmiş ve motivasyon mektubu gönderilmesi gerekmektedir. Özgeçmiş ve motivasyon mektubu oluşturmaya yönelik Europass adresinden yardım alınabilmektedir.
- İlk olarak uzun dönemli bir gönüllülük projesine katılım sağlanması halinde kısa dönem hakkı kullanılmadan programdan yararlanma hakkı sona ermektedir. Daha önce Erasmus+ gönüllülük faaliyeti veya Avrupa Gönüllü Hizmeti’ne katılmış olan gençler Program’dan yararlanamamaktadır. Ancak, istisnai olarak, Avrupa Gönüllü Hizmeti veya Avrupa Dayanışma Programı gönüllülük faaliyetlerinden en fazla iki ay yararlanmış olan gençler, bir kez daha toplam süre on dört ayı geçmemek kaydıyla gönüllülük faaliyetlerine başvurabilmektedir.
Gönüllülük projeleri ikiye ayrılmaktadır:
- Kısa dönem gönüllülük (seyahat süresi hariç 14-59 gün) ve
- Uzun dönem gönüllülük (seyahat süresi hariç 2-12 ay)
Her gencin sadece 1 kısa dönem + 1 uzun dönem gönüllülük projesi hakkı vardır.
Gönüllülük Projelerinde Gençlere Sağlanan Destekler Nelerdir?
- İmkânı Kısıtlı Gençlerin Desteklenmesi: Avrupa Dayanışma Programı, prensipleri gereğince; sağlık problemleri, eğitimsel zorluklar, ekonomik ve coğrafi engeller ile kültürel farklılıkların yanında din, cinsiyet ve yaş kaynaklı sorunlardan kaynaklı olarak ya da sosyal ve ekonomik zorluklar nedeniyle yaşıtlarına göre imkânı kısıtlı olan gençlerin desteklenmesine ve katılımlarının sağlanmasına büyük önem vermektedir.
- Dil Eğitimi Desteği: Çeşitlilik içerisinde birliği sağlamayı hedefleyen Avrupa Dayanışma Programı, en az üç ay olmak üzere proje kapsamında bulunulan ülkenin ana dilinde ev sahibi kurumdaki bir gençlik çalışanı veya profesyonel bir dil kursu aracılığıyla ücretsiz dil eğitimi desteği vermektedir.
- Vize Desteği: Projenin gerçekleşeceği ülkeye gitmek için gerekli olan vize sürecindeki tüm masraflar, sağlık sigortası, ek olarak vize dışında oturma izni için de başvuru yapılması gerektiği takdirde yine tüm masraflar karşılanmaktadır.
- Cep Harçlığı Desteği: Ülkeden ülkeye değişmekle birlikte günlük olarak konaklama, yemek, yerel ulaşım vb. ihtiyaçların dışında belirli bir miktarda cep harçlığı da verilmektedir.
- Konaklama Desteği: Projeye katılan bireylere ev sahibi kurum tarafından bir gönüllü evinde, yurtta veya aile yanında konaklama imkânı sunulmaktadır.
- Seyahat Desteği: Projenin gerçekleşeceği ülkeye gidiş-dönüş seyahat masraflarını kapsamaktadır.
- Mentör Desteği: Projelerin öncesinde ve sonrasında katılımcıların eğitim alma fırsatı bulunmaktadır. Proje sırasında ise katılımcıların hedeflerini belirlemelerine ve bu hedeflere ulaşmalarına mentör aracılığıyla destek sağlanmaktadır.
Dayanışma Projeleri
Dayanışma Projeleri (Solidarity Projects), yurt içinde uygulanan, en az 5 gencin bir araya gelerek içinde bulundukları toplum ve çevre için olumlu değişimler yaratmak adına sorumluluk ve inisiyatif aldıkları, 2-12 ay arasında gerçekleştirdikleri projelerdir.
- Dayanışma projeleri 2-12 ay süre aralığında gençler tarafından geliştirilen ve uygulanan yurt içi dayanışma faaliyetidir.
- En az 5 gencin bir araya gelerek yerel toplumlarındaki belli bir konuyu ve sorunu hedef alıp sorumluluk üstlenerek geliştirdikleri ve bu soruna ilişkin çözümlerini ortaya koyarak pozitif değişim yaratmak için uyguladıkları projelerdir.
- Dayanışma faaliyetleri, yaygın öğrenme, girişimcilik ruhu ve Avrupa katma değerini vurgulayan konuları işleme (örneğin İklim değişikliği, demokratik katılım, toplumsal entegrasyon vb.) özelliklerini göstermelidir.
- Yereldeki sorunları ve yereldeki ihtiyaç sahibi özel grupları hedefleyen dayanışma projeleri aracılığıyla farklı aktörleri ve ortakları da bir araya getirmek mümkündür.
- Bir dayanışma projesine katılım, aynı zamanda serbest meslek sahibi olmanın, sivil toplum kuruluşlarında yer almanın, gençlik çalışmalarında aktif kuruluşlara katılımın veya bir sivil toplum kuruluşu (STK) kurmanın ilk adımı olabilmektedir.
Kimler Başvurabilir?
- Dayanışma projelerine, yasal olarak program ülkesinde ikamet eden ve European Youth Portal’a üye olmuş 18-30 yaş arası en az 5 gençten oluşan bir grup başvurabilmektedir.
- Maksimum katılımcı sayısı bulunmamaktadır. Gruptaki gençlerden biri yasal temsilci rolünü üstlenerek başvuruyu gönderebildiği gibi projeyi yürütecek grup adına herhangi bir kamu veya özel kuruluş da proje başvurusu yapabilmektedir.
- Başvurular, Avrupa Komisyonunun resmi internet sayfasında yayımlanan e-formlar aracılığıyla yapılmaktadır. Başvuru formları ve başvuru süreci hakkında gerekli bilgiye Türkiye Ulusal Ajansının resmi internet sayfasından ulaşılabilmektedir.
ESC Programına Katılan Gençler Hangi Kazanımları Elde Ederler?
Gençler gerçekleştirdikleri veya katıldıkları projeler sayesinde:
- Gönüllü oldukları proje sonunda katılımı belgeleyen Youthpass sertifikası sahibi olurlar.
- Başka bir ülkede yaşama, dil ve kültürel becerilerini geliştirme fırsatını yakalarlar.
- Güçlüklerin üstesinden gelebilme ve ekip içinde çalışma becerisini kazanırlar.
- Avrupa Dayanışma Programı topluluğunun parçası olarak eski gönüllülerden oluşan daha geniş bir toplulukla bağlantıda kalabilirler.
- Deneyimlerin paylaşılması yoluyla diğer genç bireylere de ilham olabilirler.
- Özgüvenlerinin ve öğrenme motivasyonlarının artması ile kişisel, eğitimsel, sosyal ve mesleki becerilerini geliştirebilirler.
- Gönüllü oldukları kuruluşlara veya yerel topluluklara kendi fikirlerini götürebilir, kuruluşların çok kültürlü bir kimliğe sahip olmasına katkı sağlayabilirler.
Daha fazlasını bilmek ister misiniz?
Program hakkında daha fazla şey keşfetmek için Avrupa Gençlik Portalı’na göz atabilirsiniz.
ESC ile ilgili güncel haberlere erişmek ve Programın detaylarına ilişkin bilgi almak için Türkiye Ulusal Ajansı web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Öğrenmek için ayrıca www.ua.gov.tr adresini de ziyaret edebilirsiniz.
Avrupa Dayanışma Programı çağrı duyurularına Funding and Tenders Portalından ulaşabilirsiniz.
Avrupa Dayanışma Programı 2025 Yılı Çalışma Programı
Avrupa Dayanışma Programı 2025 Yılı Rehberi
Avrupa Dayanışma Programı 2021-2027 Dönemi Tüzüğü